Als je een succesvolle podcast wilt produceren zijn er een heleboel dingen waar je op moet letten. Eerder schreef ik daarom al over de 7 randvoorwaarden voor een succesvolle podcast. Er is echter één ding waar ik nog wat dieper op in wil gaan: het feit dat het bij een podcast draait om het vertellen van verhalen om meer luisteraars te bereiken.
Het beste voorbeeld daarvan is The Daily van The New York Times. Deze dagelijkse nieuwspodcast is het grote podcastsucces van 2017. Elke werkdag om 6:00 uur ‘s ochtends (lokale tijd in New York) praat Michael Barbaro je bij over één onderwerp. Voor honderdduizenden mensen is dit dé manier geworden om de dag te beginnen. Bij The New York Times zelf heeft het ook voor verandering gezorgd: waar al sinds de oprichting in 1851 de voorpagina van de krant het hoogst haalbare was, is dat nu The Daily geworden. Iedere journalist wil aanschuiven in de podcast om over zijn verhaal te kunnen praten.
Als je luistert naar The Daily zul je merken dat de podcast strategie niet bestaat uit gewone interviews. Michael Barbaro praat met zijn collega’s over het verhaal dat zij hebben uitgezocht, waarbij ze vaak niet meteen de diepte ingaan. Het nieuws wordt bijvoorbeeld chronologisch verteld en/of bij een gebeurtenis wordt de achtergrond geschetst. Er wordt echt een verhaal opgezet en daardoor kan het best zijn dat het nieuws zelf pas na 10 minuten of een kwartier ter sprake komt. Sterker nog: er worden vaak feiten bewust achtergehouden en pas veel later in het verhaal ingebracht, omdat dat zorgt voor een heel prettig narratief, waardoor je niet anders kan dan het verhaal ingezogen te worden. Niet alle details vertellen, maakt dus nieuwsgierig.
This American Life
Nog iemand die de kunst van het opbouwen van podcasts als geen ander verstaat, is Ira Glass. Hij is de man achter This American Life van de Amerikaanse publieke omroep NPR. Het is ooit begonnen als radioprogramma, maar vooral groot geworden als podcast. Ook de hitpodcasts Serial en S-Town zijn afkomstig van het team achter This American Life.
De enige vereiste aan een goed verhaal is volgens Glass de manier waarop je opbouwt. “Al het andere, bijvoorbeeld dat het herkenbaar is of inspireert, is optioneel. Het gaat erom dat er een momentum in zit, door het steeds toevoegen van nieuwe details, zodat je wilt weten wat er daarna gebeurt. Je moet in de eerste minuut iets in het verhaal stoppen, waardoor je de tweede minuut wilt horen.”
Verhalend interview
Nu zijn de verhalen zoals This American Life complexe producties. Er wordt ontzettend veel tijd en moeite gestopt in de voorbereiding – het bedenken van ideeën en het zoeken van mensen vooraf – maar ook in het monteren van de opnames. Daarbij hebben ze ook nog eens de luxe (lees: het budget) om het zich te permitteren om de helft van de verhalen waar ze aan werken uiteindelijk te ‘killen’ voor het de uitzending haalt.
Veel Nederlandse podcasts hebben niet zo’n groot budget, maar laat je niet weerhouden om deze verteltechniek te gebruiken. Om een verhaal te vertellen hoef je geen extreem ingewikkelde montages te maken. Je kunt een interview ook opbouwen volgens de wetten van een verhaal. Het gaat er daarbij uiteindelijk om welke vragen je stelt, hoe je die stelt en vooral wanneer je die stelt.
Het kan bijvoorbeeld helpen om te beginnen met vragen waarvan je zeker weet dat je er een antwoord op krijgt, daardoor gaan mensen vanzelf praten. En het is daarbij belangrijk dat je levelt met degene die je interviewt. Vertel je zelf verhalen, dan is de kans groter dat je verhalen uit iemand krijgt.
Gastenkeuze
Terug naar The Daily. Eén van de grootste geheimen om verhalen te kunnen vertellen zit in de keuze van de gasten. In de podcast praat Michael Barbaro met eigen verslaggevers en correspondenten die iets hebben uitgezocht, anderen hebben gesproken of met externe gasten. Bij die gasten is er één hele belangrijke eis: het zijn mensen die een rol spelen in het nieuws. Dat kan een congreslid zijn, maar ook een arbeider die direct geraakt wordt door iets wat er gebeurt. Als het maar geen experts of analisten zijn, omdat zij het van een afstand meemaken en dus geen verhalen kunnen vertellen, zo redeneert The Daily.
En dat is iets waar elke podcaster wat mee kan: nodig mensen uit die uit eigen ervaring kunnen vertellen. Een vuilnisman laten aanschuiven in een verhaal over afvalscheiding is hoogstwaarschijnlijk interessanter dan alleen de woordvoerder van de branchevereniging. En als je het over innovatie in de tomatenkweek hebt, krijg je waarschijnlijk een boeiender verhaal als je de adviseur van de Universiteit Wageningen ook om z’n mening vraagt.
Een heel mooi voorbeeld hoor je in de podcast van KLM, The Journey. De relatie tussen Jean-Paul Gaultier en zijn vriend Ries, uit het conservatieve Volendam, lijkt in de introductie van de podcast het hoofdonderwerp te zijn. Maar uiteindelijk blijkt het verhaal te gaan over Vera, Ries’ zus. Ze was zijn vertrouwenspersoon. De bewaarder van al zijn geheimen.
Uiteindelijk kan iedereen verhalen vertellen. Je moet vooral vooraf goed nadenken over het narratief bij de opzet van een gesprek of interview. Daarbij kan het helpen om je te laten inspireren door hoe anderen dat aanpakken. Dus luister een keer naar The Daily, This American Life of een andere goede podcast en probeer te ontdekken hoe ze hun verhalen hebben opgebouwd. Uiteindelijk is er echter maar één manier om het vertellen van verhalen in audiovorm echt onder de knie te krijgen. Dat is door het gewoon te doen.
