Wist je dat tovenaars bestaan? Geluidstovenaars wel te verstaan! Ons team van audio engineers kan jouw productie voorzien van een vleugje magie. Eén van hun specialiteiten is de kunst van het vinden van de perfecte balans in de audio door te mixen en masteren. In dit interview geeft ons Head of Audio Productions, Giel, zijn visie op dit onderwerp en deelt hij zijn ervaringen als geluidstechnicus.
Wat zijn de belangrijkste verschillen tussen mixen en masteren?
Als je audio mixt, werk je doorgaans met drie verschillende tracks: de voice-over, de muziek en de geluidseffecten. Het doel van mixen is om de perfecte balans tussen deze tracks te vinden. We zorgen dat de tracks elkaar niet in de weg zitten. Je wil een heldere voice-over, muziek met de juiste energie en geluidseffecten die bijdragen aan de juiste sfeer.
Meestal, als je de verschillende tracks over elkaar heen legt, is de voice-over niet duidelijk te horen. Maar je kunt ook niet simpelweg het volume van de muziek naar beneden draaien; dat beïnvloedt weer de sfeer van de track. Je moet op de kleinste details letten. Muziek kan bijvoorbeeld iets zachter zijn als de voice-over spreekt, maar harder wanneer de voice-over stil is. Dat is het idee achter mixen.
Masteren is de laatste stap in audioproductie. In dit proces leggen wij als audio engineer de laatste hand aan de definitieve mix. We zorgen dat het geluid perfect is voor het platform waarop de productie vertoond wordt. Dit proces behelst onder andere het toepassen van equalisatie, compressie en andere verwerkingstechnieken om het geluid te optimaliseren en er zeker van te zijn dat alle tracks consistent zijn.
Het doel van masteren is om de audio te optimaliseren voor het beoogde format, zoals streaming services, TV of radio.
Hoe belangrijk is mixen en masteren in contentproductie?
Mixen en masteren zijn cruciaal in contentproductie. Het proces heeft een enorme invloed op de kwaliteit van het eindproduct. Zonder mixen en masteren krijg je audio die uit balans is of een voice-over die je moeilijk kunt verstaan. De muziek kan te overheersend zijn, of juist te veel op de achtergrond, waardoor de ervaring van de luisteraar minder is. Om een eindproduct van hoge kwaliteit te krijgen, moet audio goed gemixt en gemasterd worden.
De verschillende geluidselementen simpelweg samenvoegen maakt nog geen goede audiomix. Meestal valt de voice-over weg tegen de andere geluiden. Dat is precies het tegenovergestelde van wat onze audio engineers proberen te bereiken: een heldere voice-over.
Wat zijn veelgemaakte fouten bij mixen en masteren?
Een veelgemaakte fout bij het mixen van audio is het verkeerde volume van de muziek. Zoals ik al zei, dit kan de gehele balans in de audio verstoren.
Een andere fout is om tracks te masteren op het verkeerde level. Het is belangrijk om te overwegen waar de productie straks afgespeeld wordt. Elk platform heeft zijn eigen aangeraden mastering level. Tracks voor webplatformen zoals YouTube of Spotify moeten bijvoorbeeld gemasterd worden op -14, terwijl -23 het juiste level is voor TV.
Als een video te luid gemasterd is op -9, verlaagt YouTube dit automatisch aan naar -14. Hierdoor wordt je algehele volume te laag en dan heb je geen audio meer waarmee je je kunt onderscheiden van de rest. Denk eraan om deze fout te voorkomen als je een video van hoge kwaliteit wil produceren.
Welke tools en technieken gebruik je om een gebalanceerde audiomix te krijgen?
Onze belangrijkste software voor audioproductie is Pro Tools. Daar gebruiken we een compressie-plugin om de dynamiek van zowel de voice-over als de muziek te verbeteren. Een ingesproken voice-over heeft variërende volumes, dus we boosten de lage stukjes en vlakken de hoge tonen wat af voor een goede balans.
We gebruiken ook een equalisatie-plugin om de frequenties in de voice-overs aan te passen. Lage frequenties leveren een warmere stem op, terwijl hogere frequenties juist helderder klinken. Het optimale frequentiebereik voor een goed verstaanbare voice-over ligt ergens tussen twee en vijf kilohertz (K). Door dit bereik in de muziek te verkleinen en in de voice-over te versterken, laten we de voice-over opvallen.
Om ruis en achtergrondgeluiden te verminderen gebruiken we iZotope en een AI tool. Nadat we klaar zijn met het verwijderen van de ruis, importeren we tracks in Pro Tools voor de verdere bewerking.
Hoe werk je samen met producers om hun visie te begrijpen en hoe zorg je ervoor dat je aan hun verwachtingen voldoet?
Aan het begin van een project hebben we normaal gesproken een briefing waarin we onze klant een paar simpele vragen stellen. Dat helpt ons om te begrijpen wat zij willen. Als er muziek bij betrokken is, bijvoorbeeld, vragen we ze welk genre ze in gedachten hebben. Soms vragen we om voorbeelden van hun eerdere producties. Hierdoor komen we op één lijn en kunnen wij ons creatieve proces ingaan met hun stijl en voorkeuren in gedachten.
We vragen ook altijd naar het doel achter de productie. Verschillende projecten worden op verschillende manieren gemixt en gemasterd. Reclames, bijvoorbeeld, moeten misschien geboost worden om meer impact te hebben en sneller de aandacht te trekken, terwijl de audio voor een documentaire een heel andere balans vereist. Als we goed weten waar de productie voor bedoeld is, kunnen wij onze aanpak hierop laten aansluiten om zo het best mogelijke eindproduct te leveren.
Wat is het meest lonende project dat jij hebt gemixt en gemasterd bij Voicebooking?
We hebben vijf video’s geproduceerd voor de Museumkaart tijdens de Museumweek 2022. Dat was een heel erg leuk project. Hoewel er een enorme uitdaging lag in alle verschillende audiocomponenten waarmee we moesten werken, is het ons gelukt om er echt iets geweldigs van te maken. We waren ontzettend gelukkig met het eindresultaat!
Hoe meet je succes in je werk als geluidstechnicus?
We vragen altijd om feedback nadat de productie is afgerond. Mijn doel is altijd om de klant zo tevreden mogelijk te maken – dat is het allerbelangrijkste. Als we geen feedback krijgen, neem ik meestal contact op met de klant om te vragen wat ze van het eindresultaat vinden.
Wanneer we positieve feedback ontvangen ben ik altijd trots op mijn werk. Anderzijds sta ik altijd open voor opbouwende kritiek. Waar mensen werken worden fouten gemaakt. Het is belangrijk om daarvan te leren. Ik leer vooral door te doen, en soms helpt de feedback van een klant bij dat leerproces.
Wat was jouw inspiratie om een audio engineer te worden en hoe ben je begonnen met het werk?
Ik begon mijn reis in de muziekindustrie als drummer in verschillende bands. Met de tijd groeide mijn interesse in andere instrumenten. Dus begon ik muziek te maken met verschillende instrumenten om in projecten te gebruiken (video’s, films, commercials). Ik maakte een opnamestudio in Haarlem, waar ik vandaan kom, en daar ben ik begonnen als sound engineer. Het opnemen van live muziek heeft ook veel bewerking, mixen en masteren nodig om de kwaliteit te bewaren.
Later heb ik nog een opleiding tot audio engineer in Amsterdam gevolgd, om mijn vaardigheden te verfijnen. Maar vooral door mijn werkervaring heb ik echt de kneepjes van het vak geleerd. Tegenwoordig ben ik een expert in het componeren van muziek, evenals in het bewerken, mixen en masteren van audio. Ook sound design heb ik me helemaal eigen gemaakt.
Wat voor advies zou je willen geven aan jonge audio engineers die hun vaardigheden in het mixen en masteren willen verbeteren?
Allereerst, vertrouw je oren. Als voice-over is je stem je instrument. Als geluidstechnicus zijn je oren je belangrijkste tools! De uiteindelijke kwaliteit van de audio hangt af van hoe goed jij luistert. Let op het volume, check of de muziek niet door de voice-over heen zit. Er is geen perfect volume voor een track; laat je oren je vertellen wat het beste werkt.
Als tweede, investeer in goede monitoren voor je studio. Daar hoor je wat je aan het doen bent. Ik raad aan om studio monitoren te gebruiken in plaats van een koptelefoon, omdat monitoren objectiever zijn. Het is ook belangrijk om je audio te exporteren en te beluisteren op verschillende apparaten, zoals je telefoon, de speakers van je PC en zelf met een koptelefoon. Op die manier zorg je ervoor dat de audio geschikt is voor alle apparaten.
En als laatste, neem eens pauze! Als je uren bezig bent met een project, kunnen je oren moe worden. En dan verlies je je objectiviteit.
Het hoeft geen lange pauze te zijn. Maar neem even koffie of doe kort iets anders om je hoofd leeg te maken. En kom dan terug met frisse oren. Wellicht merk je dan pas welke veranderingen je moet maken.