Ik heb me altijd verbaasd over de hoeveelheid namen die je voorbij ziet komen in de aftiteling van een film. Je bent zo 10 minuten verder als je de moeite neemt om alles te lezen. Afgezien van het feit dat ik niemand ken die dat ooit gedaan heeft, kun je je ook afvragen hoeveel mensen er nou eigenlijk echt nodig zijn om een goede filmproductie neer te zetten.
Best veel, vinden ze in Hollywood. Het antwoord op deze vraag is volgens de makers van Iron Man 3 namelijk 3310 mensen(!) zoals je kunt zien in het overzicht hieronder. (bron: https://stephenfollows.com/how-many-people-work-on-a-hollywood-film/)
In de wereld van de online video is het heel anders. Daar wordt steeds meer gedaan met steeds minder mensen. Als je dezelfde vraag zou stellen aan de gemiddelde content producer die zich bezig houdt met het maken van webvideo’s, explainers of e-learnings, dan zou het antwoord ‘meer dan 10 mensen’ al veel zijn.
Ok, logisch dat je geen 3310 mensen nodig hebt om een explainer video van 90 seconden te maken, maar veel content producers doen soms bijna alles zelf: video editing, script writing, camerawerk, productie, color grading, motion graphics, audio opnemen en nabewerken…. Als een soort ‘one-man-band’ wordt een hele productie door 1 persoon in elkaar gezet.
Als sound designer wordt ik regelmatig ingeschakeld om te helpen de audio van een productie beter te laten klinken. Of een workshop te geven (bijvoorbeeld aan content producers) om uit te leggen hoe je audio mixt. Ook de mensen die ik een workshop geef, komen achteraf toch nog regelmatig bij me terug met de vraag ‘of ik de audio van deze video even kan mixen’ voor ze. Maar dat is lang niet bij alle producties zo.
Waar zit ‘m dat nou in? Wanneer doe je er als content producer nou goed aan het ‘one-man-band’-principe even los te laten en iemand in te huren om de audio te mixen van je video? En wanneer niet? Afgezien van de voor de hand liggende redenen zoals budget en tijd, kun je ook kijken naar de inhoud van je video en aan de hand daarvan bepalen of een audio expert inhuren meerwaarde heeft. Laten we hier eens naar kijken.
Het verhaal is leidend
Hoe leuk al die TikTok-achtige video filters en effecten ook zijn, als je een videoproductie maakt gaat het natuurlijk om het verhaal. Je wil de kijker meenemen in dat verhaal. Emotie overbrengen en iets teweeg brengen bij de kijker. Een klein vonkje inspiratie, of gewoon een keiharde verkoop. En waarmee kun je nou beter emotie overbrengen dan met audio? Je kunt een filmscène compleet anders interpreteren als alleen de muziek vervangen wordt door andere muziek. Ook al blijft het beeld precies hetzelfde, je vertelt opeens een ander verhaal. In het filmpje hieronder een paar voorbeelden daarvan.
Overigens was dit filmpje waarschijnlijk nog beter geweest met een goede audiomix. Het moet de kijker 0% moeite kosten om de stem te verstaan. Als het moeite kost, dan ga je als kijker teveel focussen op wat er nou precies gezegd wordt. En dan mis je veel andere dingen in de video. Vooral aan het begin van dit filmpje kost het mij persoonlijk meer dan 0% moeite om de stem te verstaan. Ze waren waarschijnlijk te gefocust op het laten horen wat de muziek doet, de voice-over heeft hieronder te lijden.
En dit is misschien wel een mooi voorbeeld waarom je audiomixage zou uitbesteden. Een audio professional weet precies hoe je de muziek lekker hard in de mix kunt zetten zonder dat het ten koste gaat van de verstaanbaarheid van de stem. En zonder dat de muziek zó zacht gezet moet worden dat je de impact daarvan mist. Ook de muziek opknippen en editen zodat het precies ‘sync’ loopt met de opbouw van het verhaal en de beelden is een vak apart.
Sommige content producers zijn prima in staat dit zelf te doen. Maar bij producties waar geluid en muziek een grote rol spelen, kan een gespecialiseerde audio editor hier vaak nog net wat meer uithalen. En dat is dus de afweging die je als content producer maakt: hoe belangrijk is de audio bij het vertellen van dat verhaal?
Stuur de focus van de kijker met audio
Muziek kan de inhoud van de video dus kleuren of zelfs veranderen, zoals je in het filmpje hierboven kon zien. Maar je kunt audio ook inzetten om de focus van de kijker te sturen. Stel, je video werkt toe naar een heel belangrijk punt. De kijker mag dat punt niet missen. Audio kan je helpen dit doel te bereiken, soms zelfs zonder dat de kijker het zelf doorheeft. Want als je nou op dat super belangrijke punt zorgt dat de voice-over even stil is en de muziek even stilvalt, dan kun je met een sound effect het belangrijkste in beeld flink benadrukken. Omdat er weinig andere prikkels zijn op dat moment, heeft de kijker geen andere keuze dan te zien wat jij wil dat hij/zij ziet.
De kunst is alleen om dit zó te doen dat het niet opvalt. Het moet natuurlijk aanvoelen. En dit is een van de mooie dingen van een goede audiomix. De focus van de kijker wordt gestuurd naar de belangrijkste dingen in het verhaal. Pixar doet dit heel goed. In de Pixar Short hieronder wordt het geluid continu gebruikt om de focus te sturen.
Soms valt de muziek even stil. Bijvoorbeeld om het gevoel van ‘wachten’ te benadrukken rond 1 minuut in het filmpje. Dan hoor je opeens alle geluiden van het bootje en de zee, maar verder niks. Die leegte versterkt het ‘wachtgevoel’ dat je als kijker moet meekrijgen op dat punt. Maar zodra de maan opkomt, werkt die muziek met violen natuurlijk heel goed mee om het gevoel wat daarbij hoort te versterken. En omdat er daarvoor geen muziek te horen was, krijg je het gevoel daarvan nu extra goed mee.
Iets verderop, als de grote ster valt (rond 4:12) wordt de muziek weggedraaid en tegelijk komen de sound effects er vrij hard in. De muziek wordt dus ‘weggedrukt’ door sound effects. Daarna is het ineens helemaal stil, op wat sisgeluiden na. Dit contrast geeft spanning die nodig is op dat punt. En als de drie mannen weer aan het werk gaan, is de muziek er weer om de draad op te pakken.
Speel deze scènes maar eens af zonder geluid. Dan gaat de ene scène veel onopvallender over in de andere. De focus van de kijker wordt minder gestuurd en de impact van het verhaal wordt minder.
Dit zou een hele goede reden kunnen zijn om audiomixage of het sound design uit te besteden. Goede sound designers weten in elke video de focus te sturen. Ze zorgen er zo voor dat de belangrijkste punten in de video meer aandacht krijgen.
Het grote gemiddelde
Ten slotte een wat meer technische reden waarom je audionabewerking zou uitbesteden. We hadden het er al over: het moet 0% moeite kosten om de voice-over te verstaan, ook als je muziek en sound effects gebruikt. En dat is soms lastig. Je audiomix kan bijvoorbeeld op een iPhone prima klinken. Je verstaat de voice-over goed en hoort de muziek. Maar op de SoundBar bij je TV hoor je opeens zoveel ‘boomy’ bas in de muziek dat de voice-over erin verdrinkt.
Met de juiste frequentie balans en de juiste dynamiek in de audiomix zorg je ervoor dat de audio overal goed klinkt. Zelfs op AirPods. 😉 Sommige content producers weten precies hoe je dit doel bereikt. Het is een beetje als het leren bespelen van een instrument: hoe vaker je het doet, hoe beter het klinkt. Als je twijfelt of jouw mix overal goed overkomt, is het een overweging om de audionabewerking uit te besteden. Zeker als je niet weet op welk medium je video bekeken gaat worden.
Kortom, het komt er dus op neer dat het belangrijk is om te kijken naar het verhaal dat je wil overbrengen. In de voorbeelden die ik noemde zie je dat audio hier een hele belangrijke rol in kan spelen. Het is elke keer een afweging of je zelf de skills in huis hebt om dat verhaal goed te versterken met de audio, of dat je dat liever over laat aan een sound designer.
Als het goed gedaan wordt, kan audio een hele extra dimensie toevoegen aan het beeld. Het Pixar filmpje hierboven is daar een mooi voorbeeld van. Audio kan ervoor zorgen dat de video een boost krijgt en de belangrijkste punten uit de video blijven beter hangen bij de kijker als de audio precies matcht met het beeld. En dat is natuurlijk een doel dat je altijd wil bereiken, wat voor soort videoproductie je ook maakt.
Als je interesse hebt in audionabewerking services zoals editing & mastering, ben je bij Voicebooking aan het juiste adres! Bekijk al onze audio services hier.
Als je vragen hebt, kun je hier contact met ons opnemen.
Over de Schrijver
Gijs Friesen is sound designer en (broadcast) muziek engineer. Hij werkte als sound designer aan producties van merken zoals Disney, KPMG en Spotify en als (broadcast) muziek engineer o.a. bij verschillende radiostations, waar hij optredens mixte voor artiesten zoals Jason Mraz, Miss Montreal, Shawn Mendes. Hij geeft audioworkshops en schrijft artikelen/blogs over alles wat met audio te maken heeft.
