Het is een vraag die wij wekelijks krijgen. ‘Mensen zeggen dat ik een mooie stem heb, kan ik voice-over bij jullie worden?’ En ja, een mooie stem heb je als voice-over zeker nodig. Maar er komt veel meer bij kijken, alleen wat precies? Wij vroegen 120 top voice-overs uit binnen- en buitenland om een antwoord.
Het script begrijpen
Zoals je al in de infographic hierboven kon zien, is het nummer 3 antwoord waarmee de voice-overs kwamen: tekstbegrip. Op zich een heel logisch en misschien wat voordehand liggend punt. Iedereen met een beetje middelbare schoolopleiding heeft tekstbegrip, toch? Ja en nee. Als voice-over word je ervoor betaald om een tekst zó goed te begrijpen dat je precies weet waar nadruk nodig is, waarom de ene zin snel uitgesproken dient te worden en de volgende juist weer niet. Wanneer je gevoel in een zin moet leggen en wanneer je het gevoel juist aan de luisteraar over moet laten.
Spontaan vertellen
Ken je die van de voice-over die anderhalf uur in de studio zat om drie zinnetjes in te spreken? Blijven lachen. Ook als de klant vervolgens voor take 2 gaat. 🙂
Het begint er natuurlijk al mee dat je als voice-over werkt vanuit een nogal onnatuurlijke situatie. Wees dan nog maar eens spontaan. Probeer in een doodstille (thuis)studio maar eens te klinken alsof je op de drukke Albert Cuypmarkt loopt. Alsof je tussen collega’s op kantoor zit. Een winkelverkoper bent. Of een ouder van een kind. Dat vraagt niet alleen een mooie stem, maar ook om een flinke dosis inlevingsvermogen en acteerskills.
Het werkt net zo als bij rappers. Jay-Z gaf onlangs toe dat hij soms wel een maand zit te zweten op een tekst. Toch zet hij zijn raps vervolgens op tape alsof hij ze als het ware uit zijn mouw schudt. Spontaan overkomen. Maar dan onder dwang. Zoiets.
Master het script
Het script waarmee je als voice-over aan de slag moet, kan wel eens lastig zijn. Omdat het bijvoorbeeld flarden van schrijftaal bevat die niet automatisch geschikt zijn om uit te spreken. Er staat bijvoorbeeld: ‘De oorzaak daarvan is te vinden in de toenemende verkeersdruk.’ Terwijl je in het echte leven zou zeggen: ‘Dat komt omdat het steeds drukker wordt op de weg.’
Zinnen kunnen te lang zijn, of qua tijdslijn niet kloppen. Aan jou de taak om je trukendoos erbij te pakken en dit allemaal om te toveren in een steengoed uitgesproken voice-overopname.
Als voice-over kan je natuurlijk hier en daar voorstellen de boel net iets anders te formuleren. Laten we dit alleen niet verwarren met voice-overs die tijdens een opname maar blijven doorzagen over de kwaliteit van een script. Vaak proberen die op deze manier hun gebrek aan ervaring te verhullen.
Een monoloog als dialoog kunnen brengen
Een andere skill die 63,3% van de ondervraagde voice-overs noemde, heeft te maken met dialoog. Toen ikzelf nog maar net met stemmenwerk bezig was, zat ik een keer in een studio waar de regisseur iets heel opmerkelijks zei. ‘In je demo hoorde ik samples waarin je mij echt als persoon aansprak, nu heb ik het gevoel alsof je tegen een muur praat. Ga eens terug naar die demo.’
Point taken. Veel van geleerd.
Door je echt in te leven in de tekst en vervolgens te begrijpen tegen wie je het hebt, kan een tekst pas echt tot leven komen. Ook al is die tekst misschien helemaal niet geschreven als ware het een dialoog. Zorg dat mensen het gevoel hebben aangesproken te worden dus. Wat daar ook zeker bij helpt is een flinke dosis X factor, autoriteit of persoonlijkheid in je stem.
Een goede voice-over is regisseerbaar
En dan op nummer 1, volgens 73,3% van de ondervraagde voice-overs: als voice-over moet je regisseerbaar zijn.
De voice-overs geven aan dat je elke denkbare emotie in huis moet hebben. Van grappig tot mysterieus tot serieus. En alles wat daar tussenin zit. Handig voor bij de aanwijzing: ‘het mag wel grappig, maar het moet wel geloofwaardig blijven’.
Of stel je even voor; je hebt een A4’tje met een dikke 250 woorden voor je liggen en na twee takes zegt de regisseur; ‘Ja top, maar je moet hier en daar en daar en daar en daar een nadruk leggen, daar juist niet en het mag allemaal net een tandje sneller, behalve in die ene zin daar. O ja, en iets vrolijker graag.’ Got it?! Go!
Of wat dacht je van deze: ‘Kan het wat overtuigender’? ‘Probeer het wat vanzelfsprekender te laten klinken.’ ‘Misschien toch iets meer zoals Pierre Bokma het zou doen.’ Aan jou de taak de juiste vragen te stellen en er achter te komen wat er bedoeld wordt.
Daarnaast hebben de technicus, de scriptschrijver en de opdrachtgever elk zo hun eigen idee over hoe de stem moet klinken. Een simpele opname kan daardoor lang duren voordat iedereen tevreden is en er consensus is bereikt. Aan jou de taak om al die instructies in je op te nemen, hier en daar er eentje overboord te moeten gooien en toch consistent te blijven.
Niet verwonderlijk dat uit onze enquête blijkt dat het in staat zijn je te laten regisseren de belangrijkste eigenschap is die je als voice-over moet hebben. Nou ja, na het hebben van een mooie stem dan. Aan de andere kant, mooie stemmen zijn er in de wereld genoeg. Gaat het misschien juist wel om deze skills om een stemacteur te worden?
Dank aan alle voice-overs voor jullie input!
Wat zoek je in een voice-over die op afstand werkt? We hebben alle trucs en tips voor je in één e-book.